Einde van een opstalrecht, erfpacht en vruchtgebruik: stand van zaken - E-SEMINARIE

In dit seminarie gaan we na wat er allemaal te gebeuren staat op het moment dat een vruchtgebruik, erfpacht of opstal beëindigd wordt. Meer en meer worden deze “constructies” door de Administratie bekritiseerd, zowel bij de houder van het recht als bij de genieter ervan. Het is bijgevolg noodzakelijk te anticiperen op mogelijke problemen. Een te bewandelen piste kan erin bestaan, de duurtijd van het recht te wijzigen, door het vervroegd te laten beëindigen, te verlengen of te vernieuwen. Zowel de gevolgen op burgerrechtelijk vlak als op fiscaal vlak worden besproken.

Onderwerpen die tijdens dit seminarie aan bod komen, zijn:

• Gaan de verbeteringswerken op het einde van het contract automatisch en gratis over naar de naakte eigenaar, de erfpachtgever of opstalgever? Of moet daarvoor een vergoeding worden betaald? Kan daarover een overeenkomst afgesloten worden?
• Zijn er bij die overdracht directe of indirecte belastingen verschuldigd?
• Behaalt de verkrijger van de verbeteringswerken een belastbaar voordeel?
• Is er bij de beëindiging BTW verschuldigd? Of wordt vroeger afgetrokken BTW nog herzien?
• Maakt het een verschil uit of er aan het contract een einde wordt gesteld op de oorspronkelijk overeengekomen datum of op een vroeger tijdstip?
• Wat zijn de fiscale gevolgen van de overdracht van één van de zakelijke rechten, in hoofde van de eigenaar, de vruchtgebruiker, de erfpachter of opstalhouder en de overnemer van het zakelijk recht?
• Is het naar het einde van de overeenkomst nog mogelijk dat de fiscale Administratie de vestiging van het zakelijk recht in vraag stelt?
• Kunnen de contracten hernieuwd worden tussen dezelfde partijen?

De bespreking van dit thema gebeurt aan de hand van de wetgeving, de niet altijd eensgezinde rechtspraak, voorafgaande beslissingen en standpunten die in de rechtsleer verdedigd worden. Vanzelfsprekend wordt ook de link gelegd met het nieuwe goederenrecht (wet van 4 februari 2020) dat het stelsel van de zakelijke rechten heeft geïntegreerd en gemoderniseerd. In het seminarie worden de relevante fiscale implicaties van dit nieuwe goederenrecht besproken.