Update rekening-courant: recente aandachtspunten en fiscale nuances

Transacties via de rekening-courant zijn een vast onderdeel van de dagelijkse praktijk binnen ondernemingen. Daarom is het essentieel deze transacties regelmatig grondig te beoordelen. Aan de ene kant kunnen ondernemingen geld ter beschikking stellen aan bestuurders, zaakvoerders en kaderleden, wat resulteert in een debetsaldo op de rekening-courant. Aan de andere kant kunnen bestuurders en zaakvoerders ook zelf middelen aan de vennootschap ter beschikking stellen, wat een creditsaldo veroorzaakt.

Bij deze terbeschikkingstelling moet erop worden gelet dat de lening aan de vennootschap enerzijds niet hoger mag zijn dan het eigen vermogen, en anderzijds dat de ontvangen rente niet boven de marktrente mag liggen. Overschrijding van deze grenzen leidt ertoe dat het meerdere fiscaal als dividend wordt beschouwd.

Omdat er toch een zware fiscale consequentie verbonden is aan de terbeschikkingstelling van eigen middelen aan de vennootschap via rekening-courant, wordt tijdens het seminarie nagegaan of het niet voordeliger is om een winwinlening toe te kennen aan een vriend, kennis of familielid.

Vanuit fiscaal oogpunt is relevant dat eind 2023 het Hof van Cassatie een prejudiciële vraag stelde aan het Grondwettelijk Hof over een mogelijke schending van het gelijkheidsbeginsel: een bedrijfsleider die gelden ter beschikking stelt aan de vennootschap zonder deze op zijn rekening-courant te boeken, kan deze kosten als beroepskost aftrekken, terwijl een bedrijfsleider die hetzelfde bedrag op het creditsaldo van zijn rekening-courant boekt en later debiteert, dat niet kan. Deze zaak, met arresten van het Hof van Cassatie van 30 november 2023 en het Grondwettelijk Hof van 28 november 2024, illustreert hoe complex en actueel de problematiek rond de rekening-courant blijft. Recente rechtspraak bevestigt ook dat bij een debetstand enkel een belastbaar voordeel van alle aard ontstaat wanneer de bedrijfsleider geen adequate eigen bijdrage betaalt die overeenstemt met de werkelijke waarde van de fictieve interesten.

In dit seminarie onderzoeken we niet alleen de juridische aspecten, maar vooral de fiscale impact van het gebruik en de werking van de rekening-courant. U krijgt een overzicht van recente rechtspraak en rechtsleer, waarbij zowel debet- als creditverrichtingen aan bod komen. Praktische tips en aandachtspunten staan centraal om fiscale risico’s te vermijden.

Het boeken van bezoldigingen en voordelen van alle aard op de rekening-courant vraagt om voorzichtigheid. Dit kan niet onbeperkt gebeuren zonder fiscale gevolgen. Het is dus belangrijk om zulke verrichtingen goed te documenteren en tijdig te verwerken.

Daarnaast is het belangrijk te beseffen dat het saldo van de rekening-courant – zowel credit als debet – ook bij overlijden van de bedrijfsleider fiscale gevolgen kan hebben, onder meer inzake successierechten en opvolgingsplanning.

De fiscus controleert streng op mogelijke misbruiken van rekening-courantposities, zoals het verbergen van privéopnames of het niet respecteren van rentevoorwaarden. Dit kan leiden tot fiscale aanpassingen en sancties. Een duidelijke contractuele basis, transparante boekhouding en regelmatige afbouw zijn dan ook essentieel.

Ook de fiscale en juridische aandachtspunten rond de tenlasteneming van vennootschapsverliezen door de bedrijfsleider worden besproken, gezien het belang ervan voor een correcte opvolging en risicobeheersing.

Tijdens dit seminarie krijgt u onder meer antwoorden op volgende vragen:

• Wat is het fiscaal regime van de interesten die de vennootschap aan de bedrijfsleider betaalt voor de ter beschikking gestelde gelden?
• Wat zijn de fiscale gevolgen als de vennootschap respectievelijk de bedrijfsleider geen interesten betaalt?
• Is de terbeschikkingstelling van financiële middelen via een rekening-courant vandaag eigenlijk nog een optimale manier om een inkomen uit een vennootschap te verkrijgen? Zijn er geen betere methoden?
• Kunnen bezoldigingen en voordelen van alle aard zonder beperking geboekt worden op de rekening-courant?
• Is het regime van de abnormale of goedgunstige voordelen van toepassing bij het gebruik van de rekening-courant tussen verbonden vennootschappen?
• Is het toegelaten om een debetsaldo te compenseren met een creditsaldo?
• Wanneer is er sprake van misbruik van de rekening-courant?
• Welke boekingen op de rekening-courant springen in het oog van de fiscale administratie?
• Welke praktische oplossingen bestaan er om het debetsaldo van de rekening-courant te verminderen?
• Hoe kan het debetsaldo van een rekening-courant worden verminderd of afgebouwd?
• Is omzetting van de debetstand in een gewone lening mogelijk? Zijn daaraan voorwaarden verbonden?
• Welke fiscale en juridische aandachtspunten gelden bij de tenlasteneming van vennootschapsverliezen door de bedrijfsleider?
• Wat gebeurt er fiscaal met het credit- of debetsaldo van de rekening-courant bij overlijden van de bedrijfsleider?
• Kan een creditsaldo het voorwerp van een schenking uitmaken?

U krijgt heldere antwoorden en concrete tips om meteen effectief met de rekening-courant aan de slag te gaan.